In juni zijn er weer wat planeten te zien.
Ontdek wat er allemaal te zien is aan de hemel deze maand.
De zichtbare planeten
Mercurius is deze maand met het blote oog moeilijk te zien laag boven de noordwestelijke avondhemel, gebruik eventueel een verrekijker.
Venus wordt steeds beter zichtbaar boven de oostelijke ochtendhemel.
Mars is te vinden aan de westelijke hemel in de late avondschemering
Jupiter is nog de eerste dagen van de maand zichtbaar in het noordwesten maar verdwijnt dan geleidelijk in de avondschemering.
Saturnus is 's ochtends rond 4h30 te zien laag boven de oostelijke horizon rechts van Venus. Venus.
De maan en planeten als wegwijzer
Dinsdagavond 3 juni zien we rond 23h de eerste hemellichamen verschijnen: de maan (Eerste Kwartier) staat in het zuidwesten. Rechts ervan op dezelfde hoogt staat Regulus (de helderste ster van de Leeuw) en wat verder de oranjerode planeet Mars. Links van de maan vinden we Spica (helderste ster van de Maagd) en wat verder naar boven de heldere ster Arcturus (van de Ossenhoeder, ook Boötes genoemd).
Zondagavond 15 juni rond 23h30 staat Mars in de Leeuw (Leo) vlakbij Regulus. Ook de dag nadien rond dezelfde tijd staan de planeet en de ster dicht bij elkaar. Dinsdag 17 juni is Mars opgeschoven tot vlak boven Regulus. Beide zijn ongeveer even helder, maar let ook op het kleurverschil: de planeet is oranjerood, de ster witblauw. Terwijl de ster twinkelt zien we dat effect niet zo sterk bij de planeet. Een verrekijker is handig voor deze vergelijking.
Donderdagnacht 19 juni rond 3h komt de maan in conjunctie met Saturnus laag boven de oostelijke horizon. Hun onderlinge afstand is dan 2 graden (viermaal de schijnbare maandiameter).
Zomerzonnewende: zaterdag 21 juni om 4h42 begint de astronomische zomer. Dan bereikt het middelpunt van de zon, gezien van de aarde, zijn grootste noordelijke breedte. De zon staat nu recht boven de Kreeftskeerkring. s' Middags bereikt de zon haar grootste hoogte boven de zuidelijke horizon (ook wel grootste culminatie genoemd).
We beleven dan de langste dag en de kortste nacht van het jaar. In Antwerpen duurt de dag dan 15 uur en 52 minuten, het tijdsverloop tussen opkomst en ondergang van de zon. Hoe meer je naar het noorden gaat, hoe langer de dag duurt. Boven de poolcirkel gaat de zon zelfs helemaal niet meer onder, daar kan men dan de middernachtszon beleven.
Zondagochtend 22 juni rond 4h zien we de maansikkel in het oosten met daaronder Venus.
Maandagochtend 23 juni rond 4h zien we dat de zeer smalle maansikkel is doorgeschoven tot bij de Plejaden.
Vrijdagavond 27 juni rond 22h50 staat de smalle maansikkel laag boven de westnoordwestelijke horizon. Schuin rechtsonder (op 7 graden) vinden we Mercurius.
Zondagavond 29 juni rond 23h15 staat de maansikkel laag boven de westelijke horizon, Linksboven de maan vinden we Mars en rechtsonder de maan staat de ster Regulus.
Lichtende nachtwolken
Heel af en toe kan je in de loop van de maanden juni of juli zogenaamde "lichtende nachtwolken" waarnemen. Dit zijn vrij dunne wolken die zich zeer hoog in onze atmosfeer bevinden, zo'n 80 kilometer boven het aardoppervlak.
Het zijn dan ook de hoogst bekende wolken in onze atmosfeer. We kunnen ze bekijken omdat ze nog door de zon worden beschenen, terwijl het op de aarde al lang donker is. Met een beetje geluk kan je bij helder weer zo'n wolken waarnemen, laag boven de noordelijke horizon, tussen 23h30 en 3h.
Enkele sterrenbeelden in de kijker
Weegschaal
Dat de Weegschaal (Libra) behoort tot de zodiac (dierenriem) weten de meeste mensen wel. Het lidmaatschap van die befaamde groep dankt ze echter niet aan haar opvallende verschijning. Halverwege de maand juni vinden we rond 23h Libra pal in het zuiden vlak boven de horizon. Net links ervan schittert de rode Antares (Schorpioen).
Rechts staat de Maagd (Virgo) met de ster Spica. Hipparchos was de eerste om de naam Zugos te gebruiken. In het Latijn werd dit dan Jugum of het 'Juk', de dwarsarm van een Balans. De Weegschaal telt slecht een vijftal sterretjes die in normale omstandigheden nog met het blote oog te zien zijn. De helderste daarvan dragen ronkende namen als Zuben Elschemali en Zuben Elgenubi.
