Volkssterrenwacht Urania lanceert ter gelegenheid van de gedeeltelijke zonsverduistering van zaterdag 29 maart de plannen voor de bouw van een nieuw zonneobservatorium.
Hoog bezoek zaterdag bij Volkssterrenwacht Urania in Hove: Minister-President Matthias Diependaele, Gouverneur Cathy Berx, Volksvertegenwoordiger Philippe Muyters, Schepen van de stad Antwerpen Koen Kennis, Burgemeester van Hove Thierry Lens en schepen Lenn De Cleene van Hove waren er aanwezig ter gelegenheid van de gedeeltelijke zonsverduistering.
Foto: Wim Frans
Om 12u07 bereikte de eclips haar hoogtepunt en werd 35% van de zonneschijf bedekt door de maan. Zons- en maansverduisteringen hebben in alle tijden en in alle culturen een bijzondere betekenis gehad. Het werd vaak gezien als een teken dat de Goden boos waren op de mens en dat de zon de aarde zou verlaten. Dus waren er offers nodig om die goden terug gunstig te stemmen. Soms waren het ook demonen of draken die de zon gingen verslinden of in sommige culturen waren zon en maan geliefden die elkaar ontmoetten en daarna verdwaalden tussen de sterren.
Vandaag weten we wel beter en zien we een eclips niet meer als voorbode van onheil. Zeker in een huis van de wetenschap - wat Urania toch wel is - is het de bedoeling om aan het grote publiek de astronomische betekenis en de wetenschappelijke achtergrond van een eclips duidelijk te maken. Toch is deze eclips voor Urania de voorbode van een nieuwe grote stap in de groei van de sterrenwacht: mede dankzij de financiële steun van 185.000 euro van de Vlaamse overheid kan in de komende maanden de geplande bouw van een gloednieuw zonneobservatorium van start gaan.
Popularisatie van wetenschap is synoniem voor het DNA van Urania. Naast de duizenden bezoekers die jaarlijks - individueel of in groep- een rondleiding krijgen op Urania worden er dagelijks schoolgroepen ontvangen, voornamelijk uit het lager en middelbaar onderwijs. Hoe aanschouwelijk de wereld van sterren en planeten ook kan voorgesteld worden, er gaat niets boven een eigen waarneming. En dat is de bedoeling van dit nieuwe observatorium: alle bezoekers, en in eerste instantie de vele schoolkinderen en studenten die we willen warm maken voor wetenschap en voor STEM-richtingen, de kans geven om met eigen ogen de zon en de zonnevlekken waar te nemen.
De eclips van 29 maart was dan ook de ideale gelegenheid om Minister-President Diependaele samen met Gouverneur Berx, een delegatie van de Vlaamse Overheid en van het Stadsbestuur van Antwerpen en het Gemeentebestuur van Hove te verwelkomen en de plannen (en de maquette) van het nieuwe zonneobservatorium boven de spreekwoordelijke doopvont te houden. In vergelijking met de huidige waarnemingstoren zal het nieuwe gebouw, dat naast het planetarium komt, beter toegankelijk zijn voor grotere groepen en o.a. voorzien zijn van een lift om minder valide personen ook de gelegenheid te geven door de telescoop te kijken.
Het observatorium zal uitgerust worden met een aangepaste telescoop om overdag op een veilige manier de zon te kunnen waarnemen. Maar uiteraard zal het nieuwe observatorium ook ingeschakeld worden in het normale werkingsprogramma van Urania zodat iedereen - bezoekers en leden - van de nieuwe faciliteiten zal kunnen gebruikmaken. De opening en ingebruikname is voorzien voor medio 2026.
