Op zaterdag 29 maart is het Nieuwe Maan. De maan staat tussen de aarde en de zon. EN de aarde, de zon en de maan staan op één lijn. Dan is het zoneclips. En die kan worden waargenomen op de plaatsen waar de maanschaduw op de aarde valt. Bij ons maken we een gedeeltelijke eclips mee, de zon met een hap uit.

een gedeeltelijke eclips mee, de zon met een hap uit.
Maar daarover meer later deze maand. Wie deze gebeurtenis wil waarnemen, denk er aan: eclipsbrilletje opzetten.
Maar twee weken eerder, op vrijdag 14 maart, staan de drie hemellichamen ook al op een lijn. Het is Volle Maan, en de aarde staat tussen de zon en de maan. Op die dag trekt de maan door de schaduwkegel van de aarde. Het zonlicht bereikt het maanoppervlak niet meer, en de maan wordt verduisterd. Een maansverduistering. Want zoals jullie wel weten, de maan straalt niet zelf licht uit, maar weerkaatst alleen het zonlicht.
Een zonsverduistering is slechts op een heel beperkt gebied zichtbaar. Maar een maansverduistering is waarneembaar op alle plaatsen waar de maan op dat moment boven d horizon staat.
De verduistering begint aan de linkerkant van de maan. En langzaam wordt het verduisterde deel groter. Op de plaats van de maanbaan is de diameter van de schaduwkegel van de aarde driemaal zo groot als de diameter van de maan. De doortocht door de kernschaduw duurt dan ook bijna vier uur. Na enkele uren verlaat de maan de schaduw van de aarde, en wordt terug zichtbaar.
Maar, en dat is het merkwaardige van een maansverduistering, de maan blijft tijdens de totaliteit zichtbaar als een oranjerode schijf. Want de aardse atmosfeer splitst het zonlicht in kleurtjes en de rode stralen worden het sterkst afgebogen en bereiken het maanoppervlak. Hoe rood, hoe oranje? Dat is elke keer weer een verrassing. Want de kleur is afhankelijk van de hoeveelheid stof in de atmosfeer. Veel stof is donker, weinig is helder.
Niet zo spectaculair als een zoneclips, maar het loont toch de moeite om te observeren.
En toch organiseert Urania op vrijdagmorgen 14 maart geen kijkmoment. Of een ontbijt zoals eerder het geval was. De omstandigheden van de maansverduistering zijn jammer genoeg helemaal niet gunstig.
Over de verduistering in de bijschaduw gaan we niks vertellen. Dat is niet echt de moeite. Maar op het moment dat de maan in de kernschaduw trekt, is de ochtendschemering al begonnen. Het is dan 6.09 u. De maan staat aan de westkant en is aan het ondergaan. De maan staat dus laag boven de horizon. Vrij uitzicht op de westelijke horizon is nodig.
En terwijl de maan steeds lager aan de hemel komt te staan naarmate de tijd vordert, wordt het verduisterde deel steeds groter. De zon komt op om 7.06 u.
De maan staat volledig in de kernschaduw om 7.26 u. Maar dat kunnen we niet meemaken, want ze gaat onder om 7.05 u.
Onzichtbaar voor ons, onder de horizon, blijft de maan in de kernschaduw tot 8.32 u. En dan verlaat ze de kernschaduw aan de linkerkant. En die fase is voorbij om 9.48u.
Samengevat: we zien het begin en niet het einde.
Wie heel de verduistering wil meemaken, moet zich naar het westen verplaatsen. De volledige verduistering zal zichtbaar zijn in Noord- en Zuid-Amerika, West-Europa en West-Afrika. Ten minste een deel van de verduistering zal zichtbaar zijn vanuit Europa, een groot deel van Azië, Australië en Afrika, in geheel Noord- en Zuid-Amerika, de Grote Oceaan, de Atlantische Oceaan, het noordpoolgebied en Antarctica.
Details van de eclips voor een waarnemer in Antwerpen (bron: hemel.waarnemen.com) | |||||||||||
Afstand |
| ____Maan____ | __Zon__ | ||||||||
Gebeurtenis | Datum | Tijd | Maan-schaduw | Hoogte | w.r. | Hoogte | |||||
1: Begin gedeeltelijke eclips in bijschaduw : | 14/03 | 04u56m29s | 1°27’06” | 18.9° | WZW | -18.9° | |||||
2: Begin gedeeltelijke eclips in kernschaduw: | 14/03 | 06u10m02s | 0°54’16” | 7.8° | W | -7.7° | |||||
3: Totale eclips begint: | 14/03 | 07u26m15s | 0°24’29” | -3.5° | W | 3.7° | |||||
4: Maximum eclips: | 14/03 | 07u59m31s | 0°19’00” | -8.6° | WNW | 8.7° | |||||
5: Totale eclips eindigt: | 14/03 | 08u32m46s | 0°24’28” | -13.5° | WNW | 13.7° | |||||
6: Einde gedeeltelijke eclips in kernschaduw: | 14/03 | 09u48m58s | 0°54’12” | -23.7° | NW | 23.9° | |||||
7: Einde gedeeltelijke eclips in bijschaduw: | 14/03 | 11u02m37s | 1°27’00” | -31.6° | NW | 31.7° | |||||
|